XVI. Yüzyıl Osmanlı Ulema Defterleri

Osmanlı İmparatorluğu bürokratik teşkilatının asli bir unsuru olan ulemanın ve onların oluşturduğu ilmiye sınıfının erken dönemlerine ilişkin bilgiler oldukça kısıtlı. Bunun bir sebebi de konu ile ilgili arşiv malzemesinin gün yüzüne çıkartılıp tarihsel çalışmalarda kullanılabilir hale getirilememiş olması. Bu çalışmada XVI. yüzyılın ilk yarısına ait ve Osmanlı ilmiye teşkilatı ve uleması hakkında günümüze ulaşan en erken tarihli arşiv malzemesi olan Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi’nde mahfuz defterlerin neşri ve tahlili hedefleniyor. Bu defterlerin önemi, XVI. yüzyılın ortalarına doğru ulemaya dair kayıt sisteminde değişim ve iyileştirmeden önce, yani ruus ve ruznamçe defterlerinin tutulmaya başlamasından önce, ortaya çıkmış olmalarına dayanıyor. Dolayısıyla, burada neşredilen defterler XVI. yüzyılın ilk yarısında ulema tarihinin yazımı için temel bir kaynak oluşturuyor.